سازهای آرشه ای:

ویولن

ویولن آلتو

ویولن سل

کنترباس

ساز ویولن حدود۶۰-۷۰ سالی است که در ایران شناخته شده است و حتی مکاتبی هم برای تعلیم اجرای موسیقی ایرانی توسط استادان نوازنده ی این ساز بوجود آمده است چهار ساز بالا همگی چهار سیمه اند ساز کنتر باس گاه دارای سه و به ندرت پنج سیم است در واقع ساز آخر از لحاظ شکل ظاهری نیز با سه ساز قبلی تفاوت هایی دارد در شکل ظاهری تمام سازهای بالا از یک بدنه یه دسته ویک سر استفاده شده است بدنه جعبه ای ست تو خالی که ضمنا نقش تقویت کننده ی صوت را بر عهده دارد دسته ی ساز در نو آرشه ای فاقد فرت است در قسمت سر ساز جعبه گوشی ها قرار دارد و در انتهایی ترین نقطه سر ادامه جعبه به شکل مارپیچ(حلزونی) و رو به جلو به دور خود پیچیده است در قسمت هایی سه گانه به مقیاسی متفاوت سه ساز اول کاملا شبیه به هم هستند در حالیکه ساز چهارم کنترباس اندکی با آنها اختلاف دارد.

۱.ویولن

ساز آرشه ای-کوجک ترین ساز این دسته که برای نواختن روی شانه چپ قرار می گیرد و به کمک آرشه که در دست راست نوازنده است نواخته می شود سیمهای ویولن از زیرترین تا بم تریت سیم به ترتیب ژایین کوک می شوند.

(می) سیم اول-(لا) سیم دوم-(ر) سیم سوم-(سل) سیم چهارم بنابراین اصوات سیم ها نسبت به یکدیگر به ترتیب فاصله پنجم را تشکیل می دهند.

ویولن ساز تکنواز و همنواز است عضو مهم چه در ارکستر های کوچک (حتی دو تا سه نوازنده) و چه در ارکسترهای بزرگ (سمفونیک) به شمار می رود.

۲.ویولن آلتو (ویولا)

از نظر ساختمانی و طرز گرفتن عینا شبیه وولن است و فقط حدود چند سانتی متر ار آن بزرگ تر است تفاوت دیگر این ساز با ویولن در کوک و وسعت آن است.فواصل سیم ها در این ساز نیز مانند ویولن پنجم است و باید دانست نت ایت ساز را با کلید (دو) روی خط سوم می نویسند.

نقش تکنواز در این ساز کمی کم تر از این نقش در ویولن است در عوض ویولا یکی از اعضای مهم در همنوازیهای کوچک و همنوازیهای بزرگ است.

ادامه دارد.....

نوشته: پژمان باقرنژاد/منبع کتاب ساز شناسی استاد پرویز منصوری